لێکۆڵینەوە

رۆڵی حیزب لە دەنگدان

17-08-2023


، براوەی یەكەم لە هەڵبژاردنی داهاتوو، ئەوانەن كە دەنگ نادەن. ئەگەر ژمارەی دەنگدەرانی هەرێمی کوردستان 3641000 کەس بێت، ژمارەی ئەم بەشە، لە سەرووی یەك ملیۆن و چوارسەد هەزار دەنگدەردایە، كە بەڕێژەی 39.7%ی دەنگدەرانی هەرێمی كوردستان دەبێت.

  • بۆ خوێندنەوەی تەواوی راپۆرتەکە بەشێوەی PDF کلیک لێرە بکە

خاڵێكی دیكەی زۆر گرنگ ئەوەیە كە پێدەچێت هۆکاری ئەندامبوون لە حیزب تاكە هۆكارنەبێت بۆ رەفتاری دەنگدانی خەڵك و ئەمەش دەتوانێت نیشانەیەك بۆ لاوازیی كاریگەری حیزب وەك دامەزراوە، لەسەر رای خەڵك بێت.

ریژەی 61.5%ی بەشداربووانی ئەم راپرسییە گوتوویانە كە بۆ گەیاندنی دەنگی خۆیان بەشداری لە هەڵبژاردن دەكەن، بەڵام لەسەر ئاستی هەرێمی كوردستان، پاڵنەرەكانی ئەوانەی كە پێشتر بەشدارییان لە هەڵبژاردن دا نەكردووە، بریتین لە نەبوونی متمانە بە هەڵبژاردن و پارتە سیاسییەكان، نائومێدی لە گۆڕانكاری و بچووكیی تەمەن. خاڵێكی سەرنجڕاكێش لێرەدا ئەوەبوو كە بەشیك لە دەنگدەران باسی ئەوەشیان كردووە كە بەهۆی ناڕەزایی لە سیاسەتی پارتەكەی خۆیان بەشدارییان لە هەڵبژاردن نەكردووە.

بەپێی ئەم راپرسییە بەشێكی زۆری دەنگدەرانی هەرێمی كوردستان بۆ هەڵبژاردنی داهاتوو زیاتر لە مانگێك بەر لە رۆژی هەڵبژاردن بڕیاری خۆیان دەدەن كە دەنگ بە چ لایەنێك بدەن. ئەمە بۆ هەڵبژاردنەكانی پێشتریش وابووە.

 لەڕووی رەگەزییەوە، پیاوان بەڕێژەی 65.6%، زیاتر لە مانگێك بەر لە هەڵبژاردن خۆیان یەكلادەكەنەوە، لەكاتێكدا كە ئەو رێژەیە لەنێو ژنان 46.8% بووە و، ئەمەش كەمیی تێكەڵاوبوونی ژنان بە جەمسەربەندییە سیاسییەكان، بە بەراورد بە پیاوان دەردەخات. لەنێو گرووپەكانی تەمەنیش دا ئەوانەی كە لە تەمەنەكانی نێوەڕاستدان، زووتر خۆیان یەكلا دەكەنەوە. لێرەشدا بەرزترین رێژە بۆ گرووپی تەمەنیی 40-59 تۆمار كراوە كە 60.9% بووە. دوای ئەوانیش هاونیشتمانییانی سەرووی 60 ساڵ بە رێژەی 58.7% دێن. گەنجانی تەمەن 18-24 ساڵیش بە 46.8%ەوە لە كۆتایی ریزبەندییەكەدان.

پێدەچێت ئاستی خوێندەواری كاریگەرییەكی ئەوتۆی لەسەر زووتر بڕیاردانی دەنگدەران نەبێت، چونكە رێژەكانیان زۆر نزیكی یەك دەركەوتوون. ئەمە بۆ ئەوانەش كە كار دەکەن و ئەوانەش كە كارناكەن بەوجۆرەیە. لەڕووی ژینگە و شوێنی نیشتەجێبوونەوە، خەڵكی لادێ، درەنگتر لەوانەی لە شارەكاندان بڕیار دەدەن كە دەنگ بە چ لایەنیك بدەن. 51.1% یان گوتوویانە مانگێك بەرلە هەڵبژاردن بڕیار دەدەن، بەڵام ئەوانەی لە شارەكاندا دەژین، بەڕێژەیەكی دەوروبەری 59%، مانگێك پێشتر خۆیان یەكلاكردووەتەوە. بەشێوەیەكی گشتی دەنگدەرانی سۆران بەڕێژەی 81.1% یەك مانگ بەر لە هەڵبژاردن بڕیاری خۆیان دەدەن. دوای ئەوانیش راپەڕین بە 67.3% و هەولێر بە 64.6% دێت. سەرنجڕاكێشە كە تەنیا 33.7%ی دەنگدەری دهۆك یەك مانگ بەر لە هەڵبژاردن خۆیان یەكلایی دەكەنەوە كە لەوانەیە ئەمەش، لە تەنیشت هۆكاری سیاسی، زیاتر بۆ پێكهاتەی كۆمەڵایەتی و رەنگدانەوەکانی لەسەر كێبڕكێی هەڵبژاردن بگەڕێتەوە.

بەپێی ئەنجامەكانی ئەم راپرسییە، لەنێو ئەوانەدا كە پێشتر بەشدارییان لە هەڵبژاردن نەكردووە، پیاوان بە رێژەیەكی زیاتر لە ژنان ناویان تۆمار كردووە. هەروەها لەنێو گرووپەكانی تەمەنیش دا گەنجانی تەمەن 18-24 ساڵ بە 52%.6%ەوە بەرزترین ریژەی ناو تۆماركردنیان هەیە. لە ئاستی پارێزگا و ئیدارە سەربەخۆكانیشدا، سۆران بە 72.4%، زاخۆ بە 68.7% و هەولێر بە 58.3% و دهۆكیش بە 52.4% هاتوون. كەمترین رێژەی ئەوانەش كە هەر سوورن لەسەر ئەوەی كە بەشداری نەكەنەوە، لە سلێمانی، گەرمیان، راپەڕین و هەڵەبجە بوون و، رێژەی 20%ی بەشداربووان گوتوویانە ئەم جارە ناویان بۆ هەڵبژاردن تۆماركردووە.

Share this Post

لێکۆڵینەوە